Trong đời sống, việc ra quyết định là điều không thể tránh khỏi. Với nhiều người, việc chọn lựa đôi khi trở thành nỗi sợ vô hình. Vậy, Decidophobia là gì? Tại sao chúng ta lại sợ quyết định đến vậy? Cùng Tâm An Therapy tìm hiểu sâu về hiện tượng này và cách vượt qua để sống chủ động và tự tin hơn.
1. Decidophobia là gì?
Decidophobia có thể hiểu là “hội chứng sợ hãi khi phải đưa ra quyết định”. Thuật ngữ này được nhắc đến trong quyển “Without guilt and justice” (1973) viết bởi triết gia Walter Kaufmann từ Đại học Princeton. Với những người mắc Decidophobia, mỗi lần đưa ra lựa chọn dường như là một áp lực không thể vượt qua. Họ thường lo lắng về hậu quả của mọi quyết định và có xu hướng né tránh các tình huống yêu cầu phải lựa chọn.
Một người mắc Decidophobia có thể dành hàng giờ chỉ để quyết định xem nên ăn gì cho bữa trưa, hoặc thậm chí tránh hoàn toàn việc phải chọn món bằng cách để người khác quyết định thay mình. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày mà còn có thể gây ra cảm giác thiếu tự chủ và phụ thuộc vào người khác. Vậy nên, để hiểu thêm về Decidophobia là gì, chúng ta cần nhìn sâu hơn vào những biểu hiện đặc trưng của nó.
2. Dấu hiệu cho thấy bạn có đang mắc phải Decidophobia?
Những người gặp phải Decidophobia thường có những biểu hiện dễ nhận biết sau đây:
- Lo lắng tột độ khi đối diện với lựa chọn: Ngay cả khi chỉ là những quyết định nhỏ nhặt, người mắc Decidophobia cũng có cảm giác lo lắng, căng thẳng. Chẳng hạn, họ có thể cảm thấy bồn chồn, đổ mồ hôi tay, hoặc tim đập nhanh khi phải chọn giữa hai tùy chọn đơn giản.
- Tránh né tình huống phải quyết định: Một trong những cách phổ biến để đối phó với nỗi sợ này là tránh né. Họ thường để người khác quyết định thay hoặc trì hoãn quyết định trong thời gian dài. Ví dụ, nếu cần phải chọn ngành học ở trường đại học, một người bị Decidophobia có thể hoãn lại, để cha mẹ quyết định, hoặc chọn theo ý kiến của bạn bè thay vì tự lựa chọn cho mình. Tình trạng này càng làm gia tăng cảm giác bế tắc và thiếu tự tin, làm rõ hơn Decidophobia là gì.
- Sợ trách nhiệm và kết quả của quyết định: Những người bị Decidophobia thường không dám chịu trách nhiệm cho các lựa chọn của mình. Họ sợ rằng nếu quyết định sai lầm, họ sẽ phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng. Ví dụ, khi đối diện với cơ hội thay đổi công việc, họ có thể từ bỏ vì lo sợ không thể hoàn thành tốt nhiệm vụ trong công việc mới, dẫn đến hối hận và mất niềm tin vào bản thân.
- Thiếu tự tin và tự chủ: Decidophobia là gì nếu không phải là nỗi sợ mất kiểm soát và thiếu tự tin? Những người mắc Decidophobia thường nghi ngờ khả năng của bản thân và không tin rằng họ có thể đưa ra quyết định đúng. Sự tự nghi ngờ này khiến họ cảm thấy mình không xứng đáng hoặc thiếu khả năng tự làm chủ cuộc sống của mình.
3. Vì sao chúng ta lại sợ đưa ra quyết định?
Decidophobia là gì mà lại khiến nhiều người khổ sở đến vậy? Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng Decidophobia, và mỗi người có thể có trải nghiệm khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
- Trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ: Nếu ai đó từng trải qua một quyết định sai lầm dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, họ có thể hình thành nỗi sợ quyết định để tránh tái diễn cảm giác thất bại. Ví dụ, nếu một người từng chọn sai đối tác kinh doanh dẫn đến phá sản, họ có thể trở nên sợ hãi và không dám đưa ra quyết định kinh doanh nào nữa.
- Áp lực từ xã hội và gia đình: Các chuẩn mực xã hội và kỳ vọng từ gia đình cũng có thể tạo nên Decidophobia. Ví dụ, nếu một người lớn lên trong môi trường mà mọi quyết định của họ bị kiểm soát chặt chẽ, họ có thể khó lòng phát triển khả năng đưa ra quyết định cho bản thân. Sự lo lắng và áp lực này càng làm rõ hơn Decidophobia là gì, khi mà người ta cảm thấy mình không có quyền tự quyết định cuộc đời mình.
- Thiếu kỹ năng ra quyết định: Kỹ năng ra quyết định không phải là điều mà ai cũng được dạy. Thiếu sự hướng dẫn và kiến thức về cách đánh giá và chọn lựa có thể khiến Decidophobia trở nên trầm trọng. Decidophobia là gì nếu không phải là một hệ quả của sự thiếu hiểu biết về cách phân tích và đưa ra lựa chọn?
- Suy nghĩ cầu toàn: Những người có xu hướng cầu toàn thường cảm thấy khó chịu với việc phải chọn vì họ muốn tìm ra phương án “hoàn hảo”. Điều này dẫn đến sự trì hoãn và sợ hãi khi đứng trước quyết định.
4. Làm thế nào để chiến thắng nỗi sợ quyết định Decidophobia?
Vượt qua Decidophobia không phải là một hành trình ngắn, nhưng hoàn toàn có thể thực hiện được nếu có sự kiên nhẫn và phương pháp phù hợp. Dưới đây là những cách hữu ích để đối phó với Decidophobia và bắt đầu hành trình lấy lại sự tự tin:
- Nhận thức rõ ràng về nỗi sợ: Để hiểu Decidophobia là gì và đối phó với nó, bước đầu tiên là nhận diện nỗi sợ của chính mình. Chấp nhận rằng bạn đang gặp khó khăn với việc đưa ra quyết định giúp bạn có thể bắt đầu kiểm soát chúng. Khi ý thức được sự hiện diện của Decidophobia, bạn sẽ dễ dàng nhận ra khi nào nỗi sợ bắt đầu xuất hiện và tìm cách đối phó.
- Tập trung vào quyết định nhỏ: Hãy bắt đầu từ những quyết định nhỏ không mang nhiều rủi ro. Điều này giúp xây dựng sự tự tin và giúp bạn quen dần với việc ra quyết định. Ví dụ, bạn có thể tập chọn món ăn mới tại nhà hàng hoặc thay đổi thói quen hàng ngày mà không lo lắng quá nhiều. Nhờ vào việc thường xuyên đưa ra những lựa chọn nhỏ này, bạn sẽ dần hiểu rõ hơn Decidophobia là gì và cảm nhận sự khác biệt trong tâm lý của mình.
- Thực hành kỹ thuật phân tích và đánh giá: Một trong những kỹ năng quan trọng để vượt qua Decidophobia là học cách phân tích lợi ích và rủi ro của mỗi lựa chọn. Hãy viết ra các ưu và nhược điểm của từng lựa chọn để giúp bạn có cái nhìn tổng quan và tránh bị cảm xúc chi phối. Khi bạn thực hành kỹ năng này thường xuyên, nỗi lo âu sẽ giảm dần. Như vậy, việc hiểu rõ Decidophobia là gì và áp dụng các phương pháp này sẽ giúp bạn kiểm soát nỗi sợ của mình.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia: Đối với những người mắc Decidophobia nghiêm trọng, tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia có thể là một lựa chọn hữu ích. Tâm An Therapy có các dịch vụ tư vấn giúp bạn vượt qua nỗi sợ này, xây dựng sự tự tin và khả năng tự chủ trong cuộc sống. Khi có sự đồng hành của chuyên gia, bạn sẽ cảm thấy bớt cô đơn và nhận được sự hỗ trợ cần thiết để tiến về phía trước.
5. Kết luận
Decidophobia là gì và tại sao lại gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống? Đây là nỗi sợ đưa ra quyết định, nhưng cũng là cơ hội để chúng ta tìm hiểu sâu hơn về bản thân và phát triển kỹ năng tự chủ. Đối diện và vượt qua Decidophobia không chỉ giúp bạn cải thiện cuộc sống mà còn mở ra những cơ hội mới. Nếu bạn đang gặp khó khăn và cần sự hỗ trợ để vượt qua nỗi sợ, Tâm An Therapy luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên hành trình này. Hãy liên hệ với Tâm An ngay hôm nay để bắt đầu hành trình cải thiện sức khỏe tâm lý của bạn nhé!
TRỊ LIỆU TÂM LÝ TÂM AN
- Hà Nội: Số 79, ngõ 619 Vũ Tông Phan, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội.
- Hồ Chí Minh: Số 123 Hoa Lan, Phường 2, Quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh
- Email: therapy.taman@gmail.com
- Hotline: 0886 332 683